Döş xərçəngi qadınlarda ən çox rast gəlinən bədxassəli şişdir. Xərçəngdən ölüm hallarına görə birinci yerdədir. Onun baş vermə riski yaşla artır. Döş xərçəngi 35 yaşdan kiçik gənc qızlarda nadirdir, lakin daha pis proqnoza malikdir.Bu yazıda döş xərçənginin simptomları, mərhələləri, diaqnozu və müalicəsi haqqında danışacağıq.
Döş xərçəngi niyə və necə yaranır
Döş xərçəngi digər bədxassəli yenitörəmələrlə eyni şəkildə yaranır və inkişaf edir. Bir mutasiya səbəbiylə vəzi toxumasının bir neçə hüceyrəsi sürətlə bölünməyə başlayır, onlarda bir şiş əmələ gəlir, bu da qonşu toxumalara böyüyür və əlavə fokuslar – metastazlar yaradır.Döş xərçənginə səbəb olan mutasiyalar irsi və ya qazanılmış ola bilər.Genetik mutasiyalar BRCA1 və BRCA2 genlərindəki dəyişikliklərdir. Belə irsi qüsurlar valideynlərdən uşaqlara ötürülür və 15% hallarda xəstəliyə səbəb olur:
- Çox vaxt döş xərçəngi qazanılmış mutasiyalar səbəbindən baş verir. Onlar vəzi hüceyrələrində görünür və miras alınmır.
- Döş şişinin molekulyar genetik mənşəyi müvafiq müalicəni seçərkən vacibdir.
Şişlərin növləri
Onkoloji proses bir və ya hər iki döşə təsir göstərə bilər, süd vəzində müxtəlif yerlərə sahib ola bilər və onun kanallarına və lobullarına nüfuz edə bilər:
- Bir çox xəstələrdə düyünlü xərçəng inkişaf edir. Bu tip xəstəlik düyünlü bir quruluşun hiss oluna biləcəyi dəyirmi bir şiş ilə müşayiət olunur.
- Diffuz döş xərçəngi iltihablı bir xəstəliyə bənzəyir. Bir anda bütün quruluşu əhatə edir və qızartı və temperaturun artması ilə başlayır. Bu xərçəng növü daha sürətli inkişaf edir və metastaz verir. Xəstəliyin diaqnozu çətindir.
- Ayrı bir növ Paget xəstəliyidir. Məmə və ətraf dermisə təsir edən bədxassəli bir şiş. O, yavaş-yavaş inkişaf edir və tədricən süd vəzinin digər hissələrinə yayılır.
Döş xərçənginin bioloji alt növləri arasında: luminal (hormona həssas), qeyri-luminal, üçlü mənfi. Luminal xərçəng hormon terapiyasına ən yaxşı cavab verir və üçlü mənfi xərçəng ən az cavab verir.